Εργοθεραπεία είναι η χρήση της σκόπιμης δραστηριότητας σε άτομα που η λειτουργικότητα τους έχει περιορισθεί, είτε από σωματικό τραυματισμό (κινητικές διαταραχές) είτε από ψυχοκοινωνική δυσλειτουργία, αναπτυξιακές ή μαθησιακές δυσκολίες.
Ο Εργοθεραπευτής βοηθά τα άτομα όχι μόνο να βελτιώσουν τις βασικές κινητικές λειτουργίες τους και τις ικανότητες συλλογιστικής τους, αλλά επίσης να αντισταθμίσουν τη μόνιμη απώλεια της εκάστοτε λειτουργίας.
Ο απώτερος στόχος της Εργοθεραπείας είναι να βοηθήσει τα άτομα να έχουν ανεξάρτητη, παραγωγική και ικανοποιητική ζωή παρεμβαίνοντας σε διάφορους τομείς όπως:
Αδρή Κινητικότητα:
Αφορά την ικανότητα του ατόμου να εκτελεί δραστηριότητες που αφορούν τις μεγάλες μυϊκές μονάδες(π.χ βάδιση, τρέξιμο, πιάσιμο μπάλας κλπ). Συμπεριλαμβάνει την ισορροπία, το συντονισμό άνω και κάτω άκρων, το στασικό έλεγχο και την οπτικοκινητική οργάνωση.
Λεπτή Κινητικότητα:
Είναι ο τομέας που είναι υπεύθυνος για τη λαβή, τον έλεγχο και τον χειρισμό του εργαλείου γραφής, το χειρισμό μικρών αντικειμένων, την ικανότητα να χρησιμοποιεί ψαλίδι , το γραφοκινητικό συντονισμό, τον οπτικοκινητικό και αμφίπλευρο συντονισμό.
Γνωστικό-αντιληπτικός τομέας:
Αφορά τη διάρκεια συγκέτρωσης-προσοχής, την οργάνωση, το χωρό-χρονικό προσανατολισμό, την κατανόηση, τη μνήμη, τη μίμηση, την κατάκτηση δεξιοτήτων, την οπτική και ακουστική αντίληψη.
Κοινωνικές Δεξιότητες:
Ο συγκεκριμένος τομέας αφορά τη βλεμματική επαφή, τη προσαρμοστικότητα, την επικοινωνία, την κοινωνική ανταπόκριση και τις δεξιότητες αλληλεπίδρασης. επιπλέον συμπεριλαμβάνει το κοινωνικό παιχνίδι, τη διάθεση να μοιράζεται και την ανάπτυξη εικόνας εαυτού.
Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής (Δ.Κ.Ζ):
Αναφέρονται στην ένδυση και απόδυση ρούχων και παπουτσιών, στη σίτιση, στη προσωπική υγιεινή (π.χ τουαλέτα, περιποίηση μαλλιών και δοντιών).
Αισθητηριακή Ολοκλήρωση:
Η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι μια φυσιολογική νευρολογική διαδικασία μέσω της οποίας ο εγκέφαλος οργανώνει κατάλληλα τις αισθητηριακές πληροφορίες από το περιβάλλον μέσα από την οργάνωση και το συντονισμό των αισθητηριακών συστημάτων (αιθουσαίο,ιδιοδεκτικό, απτικό, ακουστικό και οπτικό σύστημα).
Πως βοηθάει ένας εργοθεραπευτής το παιδί;
Συμβάλλει στην αναγνώριση και εντοπισμό των αδυναμιών (π.χ δεξιότητες οι οποίες δεν έχουν αναπτυχθεί ή δεν συμβαδίζουν με την ηλικία του παιδιού) πριν αυτές φτάσουν να γίνουν πρόβλημα και δυσκολέψουν το παιδί στην καθημερινότητά του.
- Βοηθάει το παιδί να αρχίσει το σχολείο με όσο το δυνατόν λιγότερες δυσκολίες.
- Προσφέρει στο παιδί στοχευμένες δραστηριότητες για την ανάπτυξη της κινητικότητας( αδρή και λεπτή), τον προσανατολισμό στο χώρο, την ανάπτυξη του παιχνιδιού κ.α
- Προσφέρει παιχνίδι προκειμένου το παιδί να κατανοήσει και να κατακτήσει βασικές έννοιες (χωρικές, χρονικές, χρώματα, σχήματα) αλλά και δεξιότητες (γνωστικές, γραφή, λεπτή και αδρή κίνηση κ.α)
- Να ξεπεράσει τους φόβους του και να τονώσει το αίσθημα της αυτοπεποίθησης μέσα από την εκτέλεση δραστηριοτήτων.
- Ενισχύει την τυπική ανάπτυξη.
- Να αναπτύξει κοινωνικές δεξιότητες προκειμένου να μπορεί το παιδί να συμμετέχει με τον καλύτερο τρόπο στο προσωπικό και κοινωνικό περιβάλλον.
Το πρόγραμμα παρέμβασης γίνεται αποκλειστικά από εξειδικευμένους Εργοθεραπευτές, μπορεί να είναι είτε ατομικό είτε ομαδικό και απευθύνεται σε άτομα που ανήκουν σε ένα ευρύ φάσμα διαταραχών όπως Αυτισμός, Νοητική Υστέρηση, Σύνδρομο ΔΕΠΥ, Μαθησιακές Δυσκολίες κα.
Ο τελικός σκοπός αυτής της θεραπευτικής διαδικασίας είναι να επηρεάσει με τέτοιο τρόπο τα παιδιά στην αντιμετώπιση των δυσκολιών τους, ώστε ή να το λύσουν ή να μειώσει τις συνέπειες τους και επομένως να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής.